Model biznesowy firmy

Czym jest model biznesowy firmy?

Chociaż określenie „model biznesowy” jest wykorzystywane w teorii i praktyce zarządzania od dawna, ostatnio tematyka modeli biznesowych stała się bardzo popularna. Można zauważyć, że menedżerowie częściej wykorzystują słowo „model biznesowy” dla zobrazowania sposobu działania ich firmy. I bardzo dobrze, że tak się dzieje. Dobra znajomość elementów modelu biznesowego firmy jest podstawą doskonalenia firmy.

Model biznesowy firmy to sposób działania dla pozyskania klientów, postępowania podczas obsługi tych klientów i zarabiania na tej działalności. To właśnie model biznesowy firmy odpowiada za to, co jest oferowane klientowi, w jaki sposób jest to oferowane, jak można na tym zarobić i jak ten mechanizm ma działać bezbłędnie i trwale. Dobry model biznesowy przyspiesza pojawienie się zysków.

W każdej branży i w każdej firmie będą różne modele biznesowe. Będzie inna formuła generowania zysku. Model biznesowy jednej firmy będzie mógł mieć przewagę nad modelem innej firmy. W efekcie jedne firmy sobie radzą, a inne upadają. W największym stopniu odpowiada za to model biznesowy firmy. Doskonale to wyczuwają inwestorzy, którzy są zainteresowani firmami, które mają dobry lub możliwy do dalszego doskonalenia model biznesowy.

Czy model biznesowy firmy jest długowieczny?

Nic nie jest wieczne, a tym bardziej w dynamicznie zmieniającym się świecie biznesu. Ciągle pojawiają się nowe technologie, pozwalające produkować szybciej, więcej i taniej. Atrakcyjne rynki przyciągają nowych konkurentów, którzy podejmują morderczą walkę o wejście na rynek. Klienci zmieniają swoje oczekiwania i modele zakupowe. I w końcu sama gospodarka przechodzi z jednej fazy cyklu koniunkturalnego do kolejnej fazy. To wszystko sprawia, że nawet sprawdzone modele biznesowe wyczerpują się i wymagają doskonalenia, adaptacji do zmian w otoczeniu. W jednych branżach modele biznesowe wymagają częstszych modyfikacji, w innych rzadszych, ale doskonalenie jest konieczne. Dobrze to ujął Henry Ford, założyciel Ford Motor Company, – „Firmy, które rosną dzięki rozwojowi i ulepszeniom, nie zginą. Ale kiedy firma przestaje być twórcza, kiedy uważa, że osiągnęła doskonałość i teraz musi tylko produkować - już po niej.”

Jak rozpoznać, że model biznesowy firmy słabnie?

Każdy menedżer powinien dostrzec sygnały świadczące o tym, że model biznesowy wymaga doskonalenia. Tych sygnałów jest wiele i nie sposób je przegapić. Prawidłową reakcją powinno być podjęcie prac nad doskonaleniem modelu biznesowego firmy, ale nie zawsze jest to możliwe. To wymaga czasu, którego ciągle brakuje, podjęcia znacznego wysiłku i co równie ważne - wiedzy, jak to zrobić. W efekcie znaczenie tych sygnałów jest umniejszane, a start prac nad doskonaleniem modelu jest odkładany w czasie. Na co więc zwrócić uwagę?

Zbyt niska marża. Po pierwsze nastąpi powolne obniżanie się poziomów marż. Początkowo będzie to dotyczyło jedynie wybranych produktów, ale później obejmie wszystkie produkty. W efekcie pogarszy się rentowność firmy. Jeżeli zestawi się z dłuższego okresu wskaźniki rentowności, trend zniżkowy będzie bardzo wyraźny.

Stagnacja lub spadek sprzedaży. Wystąpi też stagnacja lub nieznaczny spadek przychodów ze sprzedaży. Pomimo wzmożonego wysiłku sprzedażowego, trudno będzie uzyskać poprawę sytuacji. Do tej pory, z roku na rok, firma notowała przyrosty sprzedaży, a teraz natrafiła na „ścianę” - barierę, która trudno przekroczyć.

Narzekania klientów. Zaczną pojawiać się negatywne opinie ze strony klientów. Powodów do narzekań może być wiele, od jakości produktów, poprzez logistykę, serwis, a na cenie kończąc. Firma będzie zdziwiona tymi opiniami. Skoro nic negatywnego się w firmie nie wydarzyło, a kiedyś klienci wychwalali firmę, więc te narzekania mogą wydawać się mało wiarygodne. Tymczasem to konkurencja poniosła poprzeczkę.

Narzekania pracowników. Ważnym sygnałem są również narzekania ze strony pracowników. Pracownicy zaczynają odczuwać, że to miejsce pracy nie jest dla nich już tak atrakcyjne. Wynagrodzenia nie są już zachęcające i perspektyw rozwoju nie widać. Zaczynają postrzegać firmę, jako staczającą się po równi pochyłej. W efekcie wzrasta rotacja pracowników, szczególnie zauważana w pionie handlowym.

Zmęczenie menedżerów. Menedżerowie również mają wrażenie, że zaczynają „biec w miejscu”. Podejmują wysiłki, ale ciągle są w tym samym miejscu lub się cofają. Rekrutują nowych ludzi, ale kolejni odchodzą. Podejmują wzmożone działania promocyjne, sprzedaż ani drgnie, a zyski spadają. Walczą o pozyskanie nowych klientów, a tymczasem starzy klienci odchodzą. Istna walka z wiatrakami.

Coraz gorsza płynność finansowa. Wskaźniki płynności osiągają niebezpieczne poziomy. Coraz częściej klienci przestają płacić terminowo. Tłumaczą się trudnościami, ale prawdziwy powód jest prosty - mają innych bardziej perspektywicznych dostawców, którym płacą w terminach. Firma zaczyna szukać dodatkowego finansowania, za które trzeba dodatkowo zapłacić.

Niezadowolenie właścicieli. I na koniec rosnące niezadowolenie właścicieli z wyników firmy. Ten biznes przestał im sprawiać radość i stał się ciężarem. Coraz częściej rozważają oni możliwość sprzedaży firmy. Tylko, że wartość firmy już nie jest taka jak kiedyś. Ciągle jednak mają nadzieję, że coś się zmieni.

To są tylko wybrane sygnały pokazujące, że model biznesowy firmy długo nie wytrzyma. Nie można już dłużej czekać ze zmianą modelu biznesowego. Warte przemyślenia jest powiedzenie Alberta Einsteina – „Szaleństwem jest robić wciąż to samo i oczekiwać różnych rezultatów”. Oczywiście zbyt późne wyłapanie tych sygnałów może bardzo utrudnić modyfikację modelu. Niewątpliwie najlepszy czas na doskonalenie modelu jest wtedy, gdy jeszcze tych sygnałów nie ma, a firma jest w doskonałej kondycji.

Dlaczego firmy odkładają doskonalenie modelu biznesowego?

Trudno jest zmieniać coś, co do teju pory doskonale funkcjonowało. Nie mówiąc już o sytuacji, gdy model biznesowy firmy nadal dobrze działa. Brakuje odważnych menedżerów, którzy zachęcałiby do ciągłego i etapowego doskonalenia modelu biznesowego swojej firmy. I to jest duży błąd, za który trzeba będzie zapłacić za jakiś czas.

Czasami firmy też zainwestowały tak dużo w obecny model biznesowy, że inwestycje stały się pułapką. Duże inwestycje sprawiają, że firmy okopują się na swoich pozycjach. Na pewno trudno jest zaakceptować, że niektóre inwestycje staną się kosztem utopionym. Zacznie się szereg trudnych rozmów, pytań, wyjaśnień. Możliwe, że ktoś musiałby przyznać się do błędu. Wszystko to sprawia, że wygodniej jest podejmować próby rozruszania obecnego modelu biznesowego niż wprowadzać jakieś modyfikacje.

Nawet działania podejmowane przez konkurencję są lekceważone. Uważane za szalone i wróży im się fiasko. Często rzeczywiście okazują się fiaskiem, ale kawałek po kawałku przesuwają swoją pozycję konkurencyjną do przodu. Sprawiają, że są o krok dalej. Podsuwają nowe pomysły, uczą jak wyjść obronną ręką z trudności, pozwalają odkryć nowe możliwości. Tak najsilniejsi konkurenci doskonalą swój model biznesowy.

Jak można doskonalić model biznesowy firmy?

Każdy model biznesowy firmy może być doskonalony. Nie ma wyjątków. Dotyczy to zarówno firm komercyjnych, organizacji non-profit, urzędów czy placówek edukacyjnych. Zawsze jednak należy pamiętać o stosowaniu się do podstawowych zaleceń.

A. Traktuj model biznesowy jak system. Po pierwsze model biznesowy jest swoistym systemem i należy do niego podchodzić jak do systemu. Wprowadzając jedną zmianę należy uwzględnić jak ona wpłynie na pozostałe elementy systemu. To sprawia, że planując doskonalenie modelu biznesowego należy przeanalizować cały zakres modelu biznesowego.

B. Wdrażaj zmiany etapowo. Firma to żywy organizm, który ma swoje przyzwyczajenia i każdej zmianie będzie stawiany opór. W tym samym czasie firma musi realizować swoje dotychczasowe zadania i wprowadzać zmiany. Zmiany w trakcie działania rodzą dodatkową trudność. Z tego powodu należy te zmiany wdrażać etapowo. To powinien być ciągły proces niewielkich zmian. Nie należy wdrażać zbyt dużo jednocześnie.

C. Utrudniaj kopiowanie modelu. Poza oczywistymi zmianami dotyczącymi produktów, należy również doskonalić model biznesowy w obszarach niewidocznych dla konkurentów. To utrudni kopiowanie modelu. Łatwo jest kupić produkt konkurencji, rozłożyć go na części i na tej podstawie usprawnić własny produkt. Usprawnienia produktowe, chociaż konieczne, wcześniej czy później zostaną podpatrzone i skopiowane. Usprawnienia w procesach i umiejętnościach są trudne do skopiowania. W chwili, gdy wszyscy na rynku będą mieli produkty o podobnej funkcjonalności i jakości, przewagę konkurencyjną zdobywa ten, kto jest efektywniejszy.

D. Odróżniaj swój model od konkurencji. Usprawnienia modelu biznesowego firmy powinny zmierzać do czynienia go efektywniejszym i odróżniającym się od modelu konkurencji. Oczywiście to odróżnianie musi być na tyle wartościowe dla klienta, żeby chciał za to zapłacić.

Jak się ma strategia rozwoju do modelu biznesowego firmy?

Te dwa pojęcia – strategia i model biznesowy są ze sobą powiązane. Strategia rozwoju odpowiada na pytanie - dlaczego coś warto robić i co warto robić. Tym samym wskazuje kierunek, w którym należy kształtować model biznesowy firmy. Model biznesowy odpowiada na pytanie – jak to zrobić, aby był sukces i ponadprzeciętne wyniki. Opracowując strategię rozwoju firmy czy doskonaląc model biznesowy firmy, należy te prace połączyć i nie traktować modelu biznesowego zbyt wąsko, tak jak można to spotkać chociażby w popularnych publikacjach biznesowych. Należy do tego podchodzić systemowo.

Jeśli chcesz doskonalić model biznesowy firmy - zapraszamy menedżerów z Twojej firmy na warsztaty

Warsztat pozwoli menedżerom odpowiedzieć na wiele strategicznych pytań, takich jak:
• Jak prawidłowo opisać mechanizmy modelu biznesowego firmy?
• Jak zidentyfikować szanse, rezerwy i obszary pozwalające na poprawę pozycji konkurencyjnej firmy?
• Jak stworzyć skuteczny model biznesowy firmy na kolejne 5-10 lat?
• Jak wdrożyć zmiany w modelu biznesowym, aby zmaksymalizować przychody i zyski firmy?

Pomożemy Ci odpowiedzieć na te i wiele innych strategicznych pytań. W tym celu zastosujemy metodę Modelu Biznesowego M15™, która w sposób jasny i zrozumiały wizualizuje, ocenia i integruje kluczowe elementy biznesowe. Wspólnie z nami stosując Model Biznesowy M15™ spojrzycie na swoją firmę z innej perspektywy. Prace, które trwają wiele tygodni, zrealizujemy w kilka dni, osiągając lepsze rezultaty. Wypracowane działania pozwolą na wzrost i utrzymanie Waszej konkurencyjności.

Układ Modelu Biznesowego M15™

Poniżej przedstawiamy szablon modelu biznesowego, zawierający 15 obszarów, decydujących o sukcesie firmy. Szablon poza polami z modelu biznesowego, zawiera również elementy strategiczne, co czyni z niego kompleksowe narzędzie. Dla zobrazowania metody pracy, na modelu zamieściliśmy kilka przykładowych pytań. Wspólnie z Wami poszukamy odpowiedzi na te pytania. Pomocne nam w tym będą różnorodne narzędzia: macierze dopasowania produktów i segmentów rynku, wartość segmentów w okresie obsługi, model identyfikacji barier wzrostu, modele portfelowe, mapy życia produktów, ekonomiczna wartość dla klienta i wiele innych.

Korzyści z zastosowania modelu M15™

• Wypracowanie skutecznego modelu biznesowego firmy z perspektywą do 10 lat.
• Opracowanie planu bezpiecznego wdrożenia usprawnień w modelu biznesowym.
• Zapewnienie mocnych fundamentów do wzrostu przychodów i zysku firmy.
• Opanowanie metodyki Modelu Biznesowego M15™ do samodzielnej, cyklicznej oceny bieżącej i planowanej działalności.

Prace pozwalające zbudować zwycięski model biznesowy Państwa firmy

Pracę nad doskonaleniem modelu biznesowego firmy przeprowadzimy zgodnie z Modelem Biznesowym M15™. Zakres tych prac będzie następujący:
1 Etap - Potwierdzenie obecnego modelu biznesowego na szablonie M15™ według linii biznesowych.
2 Etap - Wypracowanie usprawnień w produktowo - rynkowej części modelu biznesowego.
3 Etap - Operacjonalizacja modelu biznesowego dostosowująca do zmian.
4 Etap - Opracowanie przyszłego modelu biznesowego firmy z perspektywą 5 - 10 lat.
5 Etap - Przygotowanie arkusza realizacyjnego z zestawem inicjatyw, osób odpowiedzialnych za poszczególne inicjatywy i mierników skuteczności wdrożenia.
Poprowadzimy Was przez wszystkie etapy Warsztatu. W trakcie prac będziemy moderować dyskusje i dzielić się rozwiązaniami typu „cross-branch”, które zebraliśmy w trakcie naszej ponad 25 letniej praktyki doradczej i wdrożeniowej. Końcowy efekt prac zestawimy w Raporcie podsumowującym Warsztaty. Raport ułatwi kontrolę nad wdrażaniem inicjatyw.

Organizacja warsztatów dla Państwa firmy

Uczestnicy: uczestnikami będą właściciele i kluczowi menadżerowie Państwa firmy - osoby mogące wspólnie opracowywać usprawnienia w obecnym modelu biznesowym firmy.

Zadzwoń lub napisz e-maila do nas jeśli chcesz opracować zwycięski model biznesowy dla Twojej firmy

Jeśli przedstawione problemy związane z modelem biznesowym są dla Ciebie ważne i chcesz zwiększyć skuteczność działania Twojej firmy - zadzwoń do nas lub wyślij e-maila. Gdy wyślesz nam e-maila - oddzwonimy do Ciebie. Po rozmowie będziemy mogli wysłać Tobie szczegółową ofertę z zakresem warsztatu i ceną. Gwarantujemy, że zarówno kontakt jak i oferta do niczego Ciebie nie zobowiązuje.
Skontaktuj się z nami:
• telefonicznie: 506 064 400
• pocztą elektroniczną: biuro@ce.strefa.pl